نحوه محاسبه دیه شکستگی دست 

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در یک روز معمولی، بر اثر یک زمین خوردن ساده، تصادف یا حتی هنگام ورزش، درد شدیدی در ناحیه دست احساس کنید. در آن لحظه، علاوه بر درد جسمانی، هزار و یک فکر به ذهن آدم خطور می‌کند. هزینه‌های درمان چه می‌شود؟ اگر نتوانم کار کنم چه؟ قانون در این مورد چه حمایتی از من می‌کند؟ این‌ها سوالاتی است که وقتی پای پرونده‌های پزشکی و حقوقی وسط می‌آید، ذهن همه را درگیر می‌کند.

خیلی‌ها فکر می‌کنند مسائل حقوقی پیچیده است و سر در آوردن از آن‌ها کار هر کسی نیست. اما واقعیت این است که اگر قانون را به زبان ساده بدانیم، گرفتن حق و حقوقمان آنقدرها هم سخت نخواهد بود. در این مقاله می‌خواهیم تمام زیر و بم‌های دیه شکستگی دست در سال ۱۴۰۴ را برایتان روشن کنیم؛ طوری که انگار یک وکیل دلسوز روبروی شما نشسته و دارد ماجرا را برایتان تعریف می‌کند. قرار است بفهمیم اگر خدای نکرده دستتان آسیب دید، قانون چه مبلغی را برای جبران خسارت شما در نظر گرفته است.

آشنایی با مفهوم دیه دست

قبل از اینکه سراغ ماشین حساب برویم و اعداد و ارقام را ضرب و تقسیم کنیم، بیایید ببینیم اصلاً دیه چیست. در قانون ما، جان و بدن انسان حرمت دارد. هیچ‌کس حق ندارد به بدن دیگری آسیب بزند، چه عمداً و چه از روی بی‌احتیاطی. حالا اگر این اتفاق افتاد، قانون‌گذار می‌گوید شخصی که آسیب زده (حتی اگر ناخواسته باشد)، باید خسارت بدهد. به این پول یا مالی که برای جبران خسارت پرداخت می‌شود، دیه می‌گویند.

دیه دست هم دقیقاً همین است. پولی که بابت شکستگی، قطع شدن، زخم، کبودی یا هر آسیب دیگری که به دست وارد شده، باید به فرد مصدوم پرداخت شود. هدف از این قوانین این است که عدالت اجرا شود و فردی که آسیب دیده، حداقل بخشی از خسارت‌هایش جبران گردد.

چرا دانستن این قوانین مهم است؟

خیلی وقت‌ها افراد به دلیل اینکه از حق خودشان خبر ندارند، کلاه سرشان می‌رود یا در توافق با بیمه و طرف مقابل، مبلغی بسیار کمتر از حق واقعی‌شان دریافت می‌کنند. دانستن اینکه دیه شکستگی دست چقدر است و چگونه حساب می‌شود، به شما کمک می‌کند تا در شرایط بحرانی، تصمیم درست بگیرید و اجازه ندهید حقتان پایمال شود.

بررسی انواع دیه شکستگی دست ۱۴۰۴؛ نرخ‌ها چگونه تعیین می‌شوند؟

حالا می‌رسیم به بخش جذاب ماجرا؛ یعنی اعداد و ارقام. در سال ۱۴۰۴، دیه کامل انسان مبلغ مشخصی دارد (که مثلاً فرض کنیم ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان است). تمام اعضای بدن بر اساس درصدی از این دیه کامل سنجیده می‌شوند.

قانون مجازات اسلامی یک فرمول کلی دارد: دیه شکستن هر استخوانی که برای آن دیه مشخصی تعیین شده، برابر با یک‌پنجم دیه آن عضو است. شاید کمی گیج شده باشید، بگذارید ساده‌تر بگویم. دیه "کل دست" نصف دیه کامل انسان است. حالا اگر استخوان دست بشکند، دیه آن می‌شود یک‌پنجمِ آن نصف!

جدول محاسبه دیه شکستگی دست 

فرمول طلایی محاسبه دیه شکستگی

برای اینکه دقیق‌تر بدانید، دو حالت وجود دارد:

1. شکستگی که معیوب درمان شود: اگر استخوان بشکند و بعد از درمان کج جوش بخورد یا مشکلی برای دست پیش بیاید، دیه آن ۱۰ درصد دیه کامل انسان است.

• مثال: اگر دیه کامل ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون باشد، دیه این شکستگی ۱۶۰ میلیون تومان می‌شود.

2. شکستگی که خوبِ خوب شود: اینجاست که قانون یک تخفیف برای کسی که دیه می‌دهد قائل شده. اگر شکستگی درمان شود و هیچ عیب و نقصی در دست نماند، مبلغ دیه می‌شود چهارپنجمِ حالت قبل. یعنی ۸ درصد دیه کامل انسان.

• مثال: در همان فرض قبلی، مبلغ می‌شود ۱۲۸ میلیون تومان.

این قانون برای تشویق به درمان صحیح و کامل است. یعنی اگر پزشکی قانونی تایید کند که دست شما مثل روز اولش شده، مبلغ کمتری دستتان را می‌گیرد، اما خب سلامتی‌تان را به دست آورده‌اید که از هر چیزی مهم‌تر است.

دیه شکستگی مچ دست، ساعد و کف دست در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟

دست انسان فقط یک تکه استخوان نیست؛ مچ دارد، ساعد دارد، کف دست و انگشت دارد. قانون‌گذار حواسش به تمام این ریزه‌کاری‌ها بوده و برای هر کدام حساب و کتاب جداگانه‌ای دارد. بیایید جزء به جزء بررسی کنیم.

۱. دیه شکستگی مچ دست

مچ دست یکی از آن جاهایی است که خیلی زود آسیب می‌بیند. کافیست هنگام زمین خوردن دستتان را حائل کنید تا مچ درد بگیرد. طبق قانون، شکستگی مچ دست هم همان حکم کلی را دارد. یعنی ۱۰ درصد دیه کامل انسان.

• اگر با عیب درمان شود: حدود ۱۶۰ میلیون تومان.

• اگر بدون عیب درمان شود: حدود ۱۲۸ میلیون تومان.

۲. دیه شکستگی ساعد دست

ساعد دست دو تا استخوان بلند دارد که به آن‌ها "زند زبرین" و "زند زیرین" می‌گویند.

• اگر یکی از این استخوان‌ها بشکند، همان ۱۰ درصد (یا ۸ درصد در صورت بهبود) محاسبه می‌شود.

• اما نکته جالب اینجاست: اگر هر دو استخوان ساعد همزمان بشکنند، قاضی می‌تواند برای هر کدام یک دیه جداگانه بنویسد. یعنی ممکن است دیه شما دو برابر شود و به ۲۰ درصد دیه کامل برسد.

۳. دیه استخوان‌های کف و پشت دست

استخوان‌های پشت دست و کف دست خیلی ظریف هستند و نقش مهمی در نگه‌داشتن بافت‌های نرم دارند. شکستگی این استخوان‌ها هم معمولاً مشمول همان قانون ۱۰ درصد می‌شود. البته اگر خرد شوند یا ترک بردارند، ماجرا کمی فرق می‌کند که در ادامه به آن می‌رسیم.

برای اطلاعات دقیق‌تر در مورد نرخ‌های جدید، می‌توانید مقاله دیه سال ۱۴۰۴ را هم مطالعه کنید.

دیه کبودی، تورم، ترک‌خوردگی و خرد شدن استخوان دست

همیشه که استخوان نمی‌شکند؛ گاهی فقط ترک برمی‌دارد، گاهی خرد می‌شود و گاهی هم فقط کبود می‌شود. قانون برای هر کدام از این‌ها نرخ دارد.

ترک‌خوردگی استخوان (شِقاق)

اگر استخوان نشکند و فقط ترک بردارد، دیه آن کمتر است. قانون می‌گوید دیه ترک‌خوردگی، چهارپنجمِ دیه شکستن همان استخوان است.

• به زبان ساده: اگر دیه شکستن ۱۶۰ میلیون باشد، دیه ترک خوردن می‌شود چهارپنجمِ آن. در سال ۱۴۰۴ این مبلغ حدود ۳۲ هزارم دیه کامل یا تقریباً ۵۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برآورد می‌شود.

خرد شدن استخوان (هاشمه)

وای از روزی که استخوان خرد شود! این آسیب خیلی شدیدتر از شکستگی ساده است.

• قانون می‌گوید دیه خرد شدن استخوان، یک‌سوم دیه آن عضو است.

• اگر این خردشدگی درمان شود و هیچ عیبی نماند، باز هم مبلغ قابل توجهی است (چهارپنجمِ دیه خرد شدن).

• مثلاً اگر دیه دست را در نظر بگیریم، خرد شدن آن مبلغ بسیار سنگین‌تری نسبت به شکستگی ساده دارد چون آسیبش عمیق‌تر است.

کبودی و تغییر رنگ پوست

خیلی‌ها فکر می‌کنند کبودی دیه ندارد، اما اشتباه می‌کنند.

• طبق قانون، دیه کبودی در بدن (مثل دست و پا)، نصف دیه کبودی در صورت است.

• دیه کبودی صورت ۳ هزارم دیه کامل است. پس دیه کبودی دست می‌شود ۱.۵ هزارم دیه کامل.

• شاید مبلغش به چشم نیاید (مثلاً حدود ۱ تا ۲ میلیون تومان)، اما حق شماست و باید پرداخت شود.

تورم دست

اگر دستتان ورم کند، قاضی برایش "ارش" تعیین می‌کند. ارش یعنی مبلغی که عدد ثابت ندارد و کارشناس پزشکی قانونی بر اساس شدت ورم آن را مشخص می‌کند.

• نکته مهم: اگر دست هم ورم کند و هم کبود شود، دیه هر کدام جداگانه حساب می‌شود و با هم جمع می‌شوند.

دیه شکستگی دست با پلاتین چگونه محاسبه می‌شود؟

این یکی از پرتکرارترین سوالاتی است که مردم می‌پرسند: "توی دستم پلاتین گذاشتن، دیه‌ش بیشتر میشه؟" جواب هم بله است و هم خیر! بیایید بازش کنیم.

خودِ پلاتین گذاشتن به تنهایی یک دیه مشخص و جداگانه در کتاب قانون ندارد. یعنی نمی‌گویند "هر پیچ پلاتین ۵ میلیون تومان". اما... وقتی پزشک مجبور می‌شود دست را پاره کند و پلاتین بگذارد، یعنی جراحت و آسیب بیشتری وارد شده.

1. دیه شکستگی: سر جای خودش است (همان ۱۰ درصد یا ۸ درصد).

2. ارش پلاتین: چون پلاتین گذاشتن یک عمل جراحی است و عوارض دارد (درد دارد، جای بخیه می‌ماند، ممکن است حرکت دست محدود شود)، پزشکی قانونی برای این موارد "ارش" تعیین می‌کند.

این مبلغ ارش را قاضی با کمک دکترها تعیین می‌کند و بستگی دارد که چقدر اذیت شده باشید، چند تا پیچ و پلاک استفاده شده باشد و آیا لازم است دوباره جراحی کنید تا پلاتین را در بیاورید یا نه. پس نگران نباشید، سختی‌هایی که بابت پلاتین کشیده‌اید بی‌پاسخ نمی‌ماند و در مبلغ نهایی تاثیر دارد.

شکایت و دریافت دیه شکستگی دست؛ از کجا شروع کنیم؟

حالا که فهمیدیم چقدر پول دستمان را می‌گیرد، سوال اینجاست که چطور باید آن را بگیریم؟ مراحل قانونی شاید کمی ترسناک به نظر برسند، اما اگر قدم‌به‌قدم پیش بروید، ساده است.

قدم اول: شکایت در کلانتری یا دادسرا

به محض اینکه حادثه رخ داد (تصادف، دعوا یا...) باید بروید کلانتری و شکایت کنید. صورت‌جلسه پلیس خیلی مهم است، چون سند اولیه ماجراست.

قدم دوم: پزشکی قانونی

کلانتری به شما یک نامه می‌دهد تا بروید پزشکی قانونی. این مهم‌ترین مرحله است. پزشک‌های آنجا دستتان را معاینه می‌کنند، عکس‌های رادیولوژی را می‌بینند و دقیقاً می‌نویسند چه بلایی سر دستتان آمده (شکستگی، کبودی، نیاز به پلاتین و...).

• یادتان باشد: تا پزشکی قانونی نظر ندهد، هیچ دیه‌ای مشخص نمی‌شود.

قدم سوم: دادگاه و صدور حکم

پرونده از دادسرا به دادگاه می‌رود. قاضی نگاه می‌کند ببیند مقصر کیست و بر اساس نامه پزشکی قانونی، حکم می‌دهد که چقدر باید دیه بگیرید. اگر راننده مقصر باشد که بیمه می‌دهد، اگر دعوا باشد که شخص ضارب باید بدهد.

قدم چهارم: اجرای احکام

بعد از قطعی شدن حکم، می‌روید واحد اجرای احکام. آنجا پرونده تشکیل می‌شود تا پول را از محکوم بگیرند.

برای آشنایی بیشتر با روال قانونی شکایت از راننده مقصر، می‌توانید مطلب جبران خسارت و راننده مقصر را بخوانید.

تفاوت دیه و ارش دست

در طول متن چند بار کلمه "ارش" را شنیدید. اما فرقش با دیه چیست؟

• دیه (مقدر): مبلغی است که در شرع و قانون دقیقاً تعیین شده. مثل همین ۱۰ درصد برای شکستگی دست. قاضی نمی‌تواند آن را کم و زیاد کند.

• ارش (غیرمقدر): مبلغی است برای آسیب‌هایی که در قانون عدد دقیقی ندارند. مثل پارگی تاندون، ورم کردن، یا محدودیت حرکتی که بعد از عمل باقی می‌ماند. اینجا پزشکی قانونی درصد آسیب را تخمین می‌زند و قاضی مبلغ را تعیین می‌کند.

معمولاً ارش کمتر از دیه کامل یک عضو است، اما در جمع‌بندی نهایی می‌تواند مبلغ خسارت شما را حسابی بالا ببرد. پس اگر جایی دیدید نوشته‌اند "دیه به علاوه ارش"، یعنی هم پول شکستگی را می‌گیرید و هم پول عوارض جانبی آن را.

آیا دیه شکستگی دست در باشگاه یا هنگام ورزش تعلق می‌گیرد؟

این روزها خیلی‌ها باشگاه می‌روند و متاسفانه آسیب‌دیدگی در ورزش هم کم نیست. اگر حین وزنه زدن دستتان بشکند، کسی باید پول بدهد؟

اینجا ماجرا کمی فرق دارد و بستگی به "تقصیر" دارد:

1. تقصیر باشگاه: اگر دستگاه خراب بوده، کف سالن لیز بوده یا مربی دستور اشتباه داده، باشگاه و مربی مسئول هستند و باید دیه بدهند.

2. تقصیر خودتان: اگر خودتان بی‌احتیاطی کردید و وزنه از دستتان افتاد، باشگاه مسئولیتی ندارد.

نقش بیمه ورزشی

اما یک خبر خوب! اگر "بیمه ورزشی" داشته باشید (همان کارتی که اول ثبت‌نام می‌گیرید)، حتی اگر خودتان هم مقصر باشید، بیمه فدراسیون پزشکی ورزشی بخشی از هزینه‌های درمان و غرامت نقص عضو را پرداخت می‌کند. البته سقف این بیمه محدود است و شاید به اندازه دیه کامل نباشد، اما لنگه کفش در بیابان نعمت است.

الزامات مراجعه به وکیل؛ چرا تنها نرویم؟

شاید بگویید "خودم می‌روم کارهایش را می‌کنم، وکیل می‌خواهم چه کار؟" بله، می‌توانید. اما در پرونده‌های دیه، ریزه‌کاری‌هایی وجود دارد که فقط یک متخصص می‌داند.

• محاسبه دقیق: وکیل می‌تواند مطمئن شود که پزشکی قانونی تمام آسیب‌ها (حتی کوچک‌ترین کبودی‌ها) را نوشته است.

• دفاع در برابر اعسار: خیلی وقت‌ها طرف مقابل ادعا می‌کند پول ندارم و می‌خواهم قسطی بدهم. وکیل بلد است چطور ثابت کند که او توانایی مالی دارد یا نه.

• سرعت کار: وکیل راه و چاه دادگاه‌ها را بلد است و نمی‌گذارد پرونده‌تان ماه‌ها در نوبت بماند.

برای محاسبه دیه می‌توانید از وکلای کیفری وب‌سایت وکیل‌کده کمک بگیرید و تنها با چند کلیک، بدون نیاز به گرفتن وکیل، مشاوره حقوقی دیه دقیق و مسیر درست اقدام را دریافت کنید. همچنین می‌توانید از جدول رایگان محاسبه دیه وکیل‌کده استفاده کنید و دیه خود را به‌سادگی محاسبه نمایید

انواع جراحات سطحی دست

گاهی دست نمی‌شکند، اما بدجور زخمی می‌شود. قانون برای عمق زخم‌ها هم اسم‌های عربی و نرخ‌های خاصی دارد. دانستن این‌ها خالی از لطف نیست:

1. حارصه (خراشیدگی): وقتی پوست فقط خراش برمی‌دارد و خون نمی‌آید. دیه‌اش نیم درصد دیه کامل دست است.

2. دامیه (زخم خونی): وقتی زخم کمی عمیق می‌شود و خون می‌آید. دیه‌اش یک درصد دیه کامل دست است.

3. متلاحمه: زخمی که توی گوشت رفته ولی به استخوان نرسیده. دیه سنگین‌تری دارد.

4. سمحاق: وقتی زخم آنقدر عمیق است که پوستِ نازک روی استخوان را هم پاره کرده. دیه این مورد خیلی زیاد است (نصف دیه کامل دست!).

5. موضحه: وقتی زخم باعث می‌شود سفیدی استخوان دیده شود.

این تقسیم‌بندی نشان می‌دهد قانون‌گذار چقدر دقیق به میزان درد و آسیب توجه کرده است.

دیه دررفتگی استخوان دست

دررفتگی هم کم از شکستگی ندارد. دردش امان آدم را می‌برد.

• اگر استخوان از مفصل در برود و باعث شود دست از کار بیفتد (فلج شود)، دیه‌اش دو سوم دیه دست است.

• اگر در برود ولی درمان شود و دست سالم بماند، دیه‌اش می‌شود چهارپنجمِ آن دو سوم.

• اگر دررفتگی ساده باشد و هیچ آسیبی به کارکرد دست نزند، برایش ارش تعیین می‌کنند.