لواط چیست ، حکم مجازات گی و نحوه اثبات آن
شاید برایتان پیش آمده باشد که در دورهمیها یا اخبار، کلماتی مثل "لواط" یا "همجنسگرایی" به گوشتان خورده باشد و از خودتان پرسیده باشید: «قانون دقیقاً چه برخوردی با این ماجرا دارد؟» یا شاید خودتان یا یکی از نزدیکانتان درگیر پروندهای شدهاید که خواب و خوراک را از شما گرفته است. میدانم؛ وقتی پای جرایم جنسی و دادگاه وسط میآید، اولین حسی که سراغ آدم میآید، ترس است. ترس از آبرو، ترس از مجازاتهای سنگین و ترس از آینده.
اما بیایید برای چند دقیقه نگرانی را کنار بگذاریم. در دنیای حقوق، ترس، راهحل نیست؛ آگاهی قدرت است. خیلی وقتها شنیدههای ما از کوچه و خیابان با چیزی که در متن قانون آمده، زمین تا آسمان فرق دارد. من اینجا هستم تا مثل یک رفیق و مشاور، خیلی ساده و بدون کلمات قلمبهسلمبه حقوقی، پرونده جرم لواط را برایتان باز کنم. میخواهیم ببینیم اصلاً این جرم چیست، چه مجازاتی دارد و چطور در دادگاه ثابت میشود؟ پس یک لیوان چای بریزید و با دقت این مطلب را تا انتها بخوانید؛ چون ممکن است دانستن همین نکات ریز، سرنوشت یک پرونده را کاملاً عوض کند.
لواط چیست؟ (تعریف خیلی ساده و خودمانی)
وقتی در قانون ایران از "لواط" حرف میزنیم، منظورمان دقیقاً چیست؟ به زبان خیلی ساده، لواط یعنی رابطه جنسی بین دو مرد. اما نه هر نوع رابطهای. در اصطلاح حقوقی و فقهی، زمانی میگوییم لواط اتفاق افتاده که اندام جنسی یک مرد، وارد مقعد (دُبُر) مرد دیگر شود. این تعریف، شرط و شروط دارد. قانون میگوید این دخول باید حداقل به اندازه "ختنهگاه" باشد. پس اگر تماس سطحی باشد یا دخولی صورت نگیرد، اسمش لواط نیست (جلوتر میگویم اسمش چیست).
در اصطلاح عامیانه امروزی، خیلیها به این ماجرا "گی" بودن میگویند. اما حواستان باشد؛ "گی" بودن بیشتر به گرایش جنسی اشاره دارد، اما "لواط" به آن عمل فیزیکی خاص گفته میشود که در قانون جرمانگاری شده است. پس ما اینجا داریم درباره "انجام دادن کار" حرف میزنیم، نه صرفاً حس و علاقه قلبی.
نگاه قانونگذار به فاعل و مفعول
در این جرم، ما همیشه دو نفر را داریم:
-
فاعل: کسی که کار را انجام میدهد (نفوذ کننده).
-
مفعول: کسی که کار روی او انجام میشود (نفوذ پذیر).
چرا این را جدا کردم؟ چون جلوتر میبینید که مجازات این دو نفر ممکن است با هم فرق داشته باشد. قانونگذار ما بر اساس فقه اسلامی، این عمل را یکی از گناهان کبیره میداند و به همین دلیل، برخوردش با آن بسیار سختگیرانه است.
تفاوت لواط با زنا و سایر روابط
شاید بپرسید: «خب چه فرقی با زنا دارد؟ هر دو که رابطه نامشروع هستند.» بله، اما تفاوتهای ریز و مهمی دارند:
-
جنسیت طرفین: در زنا، همیشه پای یک زن و یک مرد در میان است. اما در لواط، هر دو طرف ماجرا مرد هستند.
-
نوع رابطه: زنا میتواند دخول از جلو یا پشت باشد، اما لواط اختصاصاً مربوط به رابطه مقعدی بین دو مرد است.
-
شدت مجازات: راستش را بخواهید، قانون نسبت به لواط سختگیرتر از زنا عمل میکند. در زنا راههای زیادی برای تخفیف یا تبدیل حکم وجود دارد، اما در لواط، سایه "اعدام" خیلی سنگینتر است.
حکم و مجازات جرم لواط (اینجا را با دقت بخوانید)
رسیدیم به بخش حساس ماجرا. وقتی میگوییم مجازات لواط سنگین است، یعنی چقدر سنگین؟ ببینید، مجازات این جرم از نوع "حد" است. یعنی چی؟ یعنی قاضی نمیتواند از خودش مقدارش را کم و زیاد کند. این مجازاتها را شارع مقدس (خداوند در دین) تعیین کرده و قاضی فقط مجری آن است.
طبق ماده ۲۳۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات بر اساس اینکه شما "فاعل" باشید یا "مفعول" و اینکه در چه شرایطی این کار را کردهاید، متفاوت است. بیایید دستهبندی کنیم:
۱. مجازات فاعل (کسی که دخول را انجام داده)
سرنوشت فاعل به چند چیز بستگی دارد:
-
اگر زور و اجبار (عنف) در کار باشد: یعنی مفعول را به زور وادار به این کار کرده باشد، حکم فاعل بدون شک اعدام است.
-
اگر فاعل "احصان" داشته باشد: احصان یعنی چه؟ یعنی این آقا زن دارد و همسرش هم در دسترس اوست و میتواند با او رابطه داشته باشد، اما رفته و مرتکب لواط شده. در این حالت هم حکم فاعل اعدام است.
-
اگر فاعل غیرمسلمان و مفعول مسلمان باشد: در این حالت هم حکم فاعل اعدام است.
-
حالت معمولی: اگر فاعل مجرد باشد، زوری در کار نباشد و همهچیز با رضایت دو طرف باشد، مجازات فاعل ۱۰۰ ضربه شلاق خواهد بود.
۲. مجازات مفعول (کسی که عمل روی او انجام شده)
قانون در مورد مفعول خیلی خیلی سختگیرتر است. طبق قانون، مجازات مفعول در هر حالتی (چه زن داشته باشد چه نداشته باشد، چه پولدار باشد چه فقیر)، اعدام است.
یک استثنای حیاتی: تنها راه نجات مفعول از اعدام این است که ثابت شود او مجبور شده است. یعنی به او تجاوز شده و هیچ میلی به این کار نداشته. اگر این موضوع ثابت شود (که کار سختی هم هست)، مفعول کلاً آزاد میشود و هیچ مجازاتی ندارد. اما اگر رضایت داشته باشد، متاسفانه حکم همان اعدام است.
نکته مهم: روش اجرای اعدام در شرع متفاوت است (مثل پرتاب از بلندی، خراب کردن دیوار و...) اما در سیستم قضایی فعلی ما، معمولاً به شکل دار زدن انجام میشود. تعیین نوع آن با قاضی شرع است.
تفخیذ چیست؟ (وقتی دخول انجام نشده)
گاهی وقتها دو مرد با هم رابطه جنسی دارند اما دخول کامل (به اندازه ختنهگاه) انجام نمیشود. مثلاً تماس آلت با رانها یا باسن. قانونگذار به این عمل میگوید "تفخیذ".
فرقش با لواط در دو چیز است:
-
ماهیت عمل: در تفخیذ دخول نداریم.
-
مجازات: مجازات تفخیذ کمی سبکتر است. برای هر دو طرف (چه فاعل و چه مفعول) ۱۰۰ ضربه شلاق در نظر گرفته شده است. البته اینجا دیگر بحث اعدام برای مفعول مطرح نیست، مگر اینکه بارها و بارها این جرم را تکرار کند و هر بار شلاق بخورد که در مراتب بالا ممکن است حکم تغییر کند.
لواط به عنف (تجاوز جنسی به مردان)
این یکی از تلخترین بخشهای پروندههای کیفری است. لواط به عنف یعنی تجاوز. یعنی یک نفر با زور، تهدید چاقو، بیهوش کردن با دارو یا هر روش دیگری، مرد دیگری را تسلیم خواستههای شوم خود کند.
در این حالت، قانون تمامقد پشت قربانی (مفعول) میایستد.
-
مجازات متجاوز: اعدام (بدون هیچ برو برگردی).
-
وضعیت قربانی: تبرئه کامل.
نکته خیلی مهم اینجاست که "اثبات زور" به عهده قربانی است. یعنی کسی که مورد تجاوز قرار گرفته باید بتواند ثابت کند که "من نمیخواستم، او مرا مجبور کرد". گزارش پزشکی قانونی در مورد آثار کبودی، پارگی لباس و یا صدای فریاد که همسایهها شنیده باشند، اینجا خیلی کمک میکند.
نحوه اثبات لواط در دادگاه
شاید با خودتان بگویید: «خب دو نفر در اتاق دربسته کاری کردهاند، قاضی از کجا میخواهد بفهمد؟» سوال خیلی درستی است. اثبات جرایم جنسی در اسلام و قانون ایران بسیار سخت گرفته شده است. چرا؟ چون آبروی مومن وسط است. قانونگذار نمیخواهد به این سادگیها برچسب لواط به کسی زده شود.
برای اثبات این جرم، کلاً چند راه محدود وجود دارد:
۱. اقرار (اعتراف خود شخص)
این متداولترین راه است. خود فرد بیاید و بگوید "من این کار را کردم". اما یک بار گفتن کافی نیست!
-
فرد باید ۴ بار در چهار جلسه جداگانه نزد قاضی اقرار کند.
-
اقرار باید در کمال عقل و اختیار باشد. اگر کسی را شکنجه کرده باشند تا اعتراف کند، آن اعتراف پشیزی ارزش ندارد.
یک نکته طلایی: اگر کسی که حکمش اعدام است (مثل مفعول)، بعد از اقرار کردن پشیمان شود و حرفش را پس بگیرد (انکار کند)، قاضی میتواند اعدام را بردارد و جایش ۹۹ یا ۱۰۰ ضربه شلاق بزند. این یعنی راه بازگشت تا حدی وجود دارد.
۲. شهادت شهود (چشمهایی که دیدهاند)
این راه تقریباً غیرممکن است، اما در قانون آمده. باید ۴ مرد عادل (کسانی که گناه کبیره نمیکنند) بیایند و در دادگاه شهادت بدهند که: «ما با چشمان خودمان دیدیم که دخول انجام شد.»
-
دقت کنید: ۴ مرد. اگر ۳ مرد باشند، شهادتشان قبول نیست و تازه به خاطر تهمت زدن، خودشان شلاق میخورند!
-
باید صحنه دخول را دیده باشند، نه اینکه بگویند "دیدیم رفتند زیر پتو".
۳. علم قاضی
گاهی وقتها نه ۴ بار اقرار داریم و نه ۴ شاهد. اما مدارک دیگری هست. مثلاً:
-
فیلم و ویدیو (البته فیلم به تنهایی دلیل نیست، اما به علم قاضی کمک میکند).
-
گزارش پزشکی قانونی (وجود آثار اسپرم، پارگیها و...).
-
پیامکها و چتها.
قاضی با کنار هم گذاشتن این تکههای پازل، اگر به یقین برسد که جرم اتفاق افتاده، میتواند حکم صادر کند. این روزها "علم قاضی" در پروندهها خیلی تاثیرگذار است.

تاثیر توبه در پرونده لواط
خداوند راه بازگشت را باز گذاشته است و قانون هم همینطور. توبه میتواند مثل یک معجزه در پرونده عمل کند، اما شرط زمانی دارد.
-
توبه قبل از اثبات جرم: اگر قبل از اینکه شهود شهادت بدهند، فرد توبه کند، حد از او ساقط میشود. یعنی کلاً مجازات نمیشود.
-
توبه بعد از اثبات: اگر جرم با اقرار ثابت شده باشد و بعد فرد توبه کند، قاضی اختیار دارد که از ولیفقیه (رهبری) برای او درخواست عفو کند یا مجازاتش را کاهش دهد.
اما حواستان باشد، قاضی باید واقعاً بفهمد که شما پشیمان هستید. توبه الکی و ظاهری فایدهای ندارد. در جرایم به عنف (تجاوز)، توبه فقط میتواند اعدام را به حبس یا شلاق تبدیل کند، اما متجاوز را کامل آزاد نمیکند.
پیامدهای اجتماعی و حکم ازدواج
لواط فقط یک مجازات بدنی ندارد؛ یک اثر عجیب در زندگی آینده فرد هم میگذارد که خیلیها از آن بیخبرند. طبق ماده ۱۰۵۶ قانون مدنی، "مادر، خواهر و دختر مفعول بر فاعل حرام میشوند." یعنی چی؟ یعنی اگر آقای الف با آقای ب لواط کند، آقای الف دیگر تا آخر عمر نمیتواند با مادرِ آقای ب، خواهرِ آقای ب یا دخترِ آقای ب ازدواج کند. حتی اگر توبه کند هم این ممنوعیت باقی میماند. این یکی از آن احکام سفت و سختی است که هدفش جلوگیری از به هم ریختن نظم خانوادگی است.
قوادی چیست؟ (واسطهگری)
حالا فرض کنید کسی خودش کاری نکرده، اما دو نفر را به هم معرفی کرده تا لواط کنند. به این کار میگویند "قوادی". کسی که این واسطهگری را انجام دهد و پایش به دادگاه باز شود:
-
۷۵ ضربه شلاق میخورد.
-
ممکن است تبعید شود (فرستاده شود به شهری دورافتاده).
چرا باید وکیل داشته باشیم؟
پروندههای لواط مثل راه رفتن روی لبه تیغ هستند. یک کلمه اشتباه در بازجویی، یک اقرار نابجا، یا ندانستن اینکه چه زمانی باید سکوت کنید، میتواند حکم شلاق را به اعدام تبدیل کند. وکیل متخصص کیفری، چم و خم دادگاه را بلد است. او میداند چطور از "شبهه" استفاده کند. در حدود، قاعدهای داریم به نام "تدرأ الحدود بالشبهات"؛ یعنی اگر کوچکترین شکی در ماجرا باشد، مجازات حد اجرا نمیشود. وکیل کاربلد همان شک را پیدا میکند و جان شما را نجات میدهد. پس لطفاً در این موارد، ریسک نکنید و تنهایی به دل ماجرا نروید.