آیا قبل از فوت همسر، می‌توان ترکه را تقسیم کرد؟

سلام به شما دوست عزیز، من از تیم وکیل‌کده اینجا هستم تا در این مورد راهنمایی‌تان کنم. با توجه به سوال مطرح شده در خصوص وصیت‌نامه و زمان تقسیم ترکه و ثلث، باید بگویم که از نظر قانونی، امکان تقسیم ترکه و ثلث قبل از فوت همسر (موصی‌له) وجود دارد، حتی اگر در وصیت‌نامه رسمی، زمان تقسیم به بعد از فوت ایشان موکول شده باشد. ماده 837 قانون مدنی مقرر می‌دارد: «موصی می‌تواند از مال خود به هر کس بخواهد وصیت کند». این بدان معناست که وصیت نافذ است، اما وراث پس از فوت متوفی، مالک ترکه می‌شوند و می‌توانند با توافق یکدیگر (یا از طریق دادگاه در صورت عدم توافق)، نسبت به تقسیم ترکه اقدام کنند. وصیت‌نامه صرفاً نحوه توزیع ثلث اموال را مشخص می‌کند و مانع از مالکیت وراث بر مابقی ترکه نمی‌شود. در واقع، شرط تاخیر در تقسیم ترکه تا زمان فوت همسر، یک شرط تحدیدکننده حق مالکیت وراث است و با توجه به اصل آزادی قراردادی، الزام‌آور نیست. بنابراین، وراث می‌توانند با توافق یکدیگر، پیش از فوت همسر نیز نسبت به تقسیم ترکه و ثلث اقدام نمایند. در صورت عدم توافق، هر یک از وراث می‌توانند با ارائه دادخواست تقسیم ترکه به دادگاه، خواستار تعیین تکلیف قانونی اموال شوند. دادگاه نیز با بررسی شرایط و رعایت حقوق ذینفعان، حکم مقتضی را صادر خواهد کرد. شایان ذکر است، عمل به وصیت از نظر اخلاقی امری پسندیده است، اما عدم رعایت آن از نظر قانونی، تخلف محسوب نمی‌شود. به عبارت دیگر، وراث از نظر قانونی الزامی به صبر تا زمان فوت همسر برای تقسیم ترکه ندارند.