شرایط قصاص الف و ب چیست و تفاوت سقط جنین توسط مادر و دیگران چگونه است؟

عرض سلام و احترام قسمت اول — قصاص مشترک‌القتل وقتی اولیاء دم فقط دو نفر را مطالبه می‌کنند - اصل:در قتل عمدی، هر یک از مباشران و شریکان در قتل به‌تنهایی قابل قصاص‌اند مشروط بر اینکه نقش مباشرت یا سببیت قتل درباره آنان احراز شود. - شرط‌های اصلی تا اجرای قصاص نسبت به فقط «الف و ب»: 1. احراز مباشرت یا نقش مؤثر الف و بدر ارتکاب قتل توسط دادگاه (ادله کافی: شهادت، اقرار، قرائن، فیلم، آثار جرمی و غیره). 2. وجود حکم یا قرار کیفری علیه هر یک که نسبت به الف و ب حکم قصاص صادر و قطعی یا در مرحله اجرا قرار گرفته باشد؛ تقاضای اولیاء دم نسبت به دو نفر، مانع رسیدگی جداگانه به نقش و موجبات مسئولیت ج نمی‌شود. 3. اگر نسبت به ج نیز دلایل وجود دارد ولی اولیاء دم نسبت به او گذشت کنند، گذشت نسبت به ج مانع اجرای قصاص علیه الف و ب نیست مادامی که نسبت به الف و ب اثبات شده باشد. 4. اگر نسبت به ج حکم یا قرار قطعی صادر شده ولی اولیاء دم نسبت به او گذشت کنند، اجرای قصاص نسبت به او متوقف یا متأثر خواهد بود اما این گذشت نباید موجب ابطال تحقیقات درباره الف و ب شود. 5. هرگاه یکی از مشارکت‌کنندگان دارای عذر موجه کیفری (مثلاً جنون ثابت‌شده در زمان جرم) باشد، آن شخص مشمول قصاص نخواهد بود. - نکات فرایندی: هر متهم باید جداگانه دفاع شود؛ دادگاه میزان دخالت هر یک (مباشرت، معاونت یا تحریک) را تعیین می‌کند و فقط نسبت به کسانی که نقش آنان احراز شود قصاص صادر و اجرا می‌شود. قسمت دوم — تفاوت سقط جنین توسط مادر و سقط جنین توسط اشخاص ثالث خلاصه کلیدی: هر دو حالت در صورت نبود مجوز قانونی جرم‌اند، ولی فاعل و ماهیت مسئولیت‌ها متفاوت است: مادر فاعل مستقیم است؛ ثالث (پزشک یا غیرپزشک) فاعل غیرمادر که معمولاً مسئولیت کیفری، مدنی و انتظامی شدیدتری دارد. تفاوت‌ها به تفصیل 1) فاعل و عنصر مادی - مادر: عمل سقط را خودش انجام می‌دهد (مصرف دارو، اقدامات بدنی). - ثالث: شخص دیگری (پزشک، فرد غیرمتخصص) عمل را انجام می‌دهد یا موجبات آن را فراهم می‌کند (عمل جراحی، تجویز، ابزار). 2) مسئولیت کیفری - مادر: قابل تعقیب کیفری است اما دادگاه‌ها معمولاً نسبت به انگیزه و وضعیت (اضطرار، حفظ جان مادر، فشار اجتماعی) ملاحظه می‌کنند؛ در مقررات ایران تنها در صورت عدم وجود مجوز پزشکی، سقط غیرمجاز ممکن است عنوان‌دار شود. - ثالث: معمولاً محور تعقیب است؛ اگر پزشک باشد علاوه بر مجازات کیفری ممکن است به محکومیت انتظامی (تعلیق/لغو پروانه) و مسئولیت مدنی برای جبران خسارت محکوم شود. برای غیرپزشک نیز مجازات کیفری قطعی‌تر است. 3) توجیه یا استثناهای قانونی (سقط موجه) - سقط درمانی با تشخیص پزشکی و مطابق آیین‌نامه‌های مربوط (مثلاً خطر جانی مادر یا جنین یا نواقص شدید جنینی) مجاز و مستند به پروانه پزشک و مجوزهای قانونی است؛ در این صورت عمل مجری (عموماً پزشک) قابل تعقیب نیست. - سقط خودسرانه بدون مجوز، چه توسط مادر و چه توسط ثالث، عمدتاً غیرمجاز است. 4) آثار مدنی و انتظامی - ثالث (پزشک): علاوه بر کیفری، ممکن است مدعی خسارت توسط زن یا خانواده جنین شود و مرجع انتظامی پزشکی نیز به پرونده رسیدگی کند. - مادر: آثار مدنی کمتر مستقیم است؛ اما در دعاوی خانواده یا شرایط خاص ممکن است تبعات دیگری داشته باشد. 5) شواهد و اثبات - برای تعقیب ثالث نیاز به اثبات دخالت و زمان سقط و رابطه علی بین عمل او و سقط است (پرونده بالینی، نسخه‌ها، شهادت کارکنان، آزمایش‌ها). - برای مادر، شواهد پزشکی و اعتراف/نتایج آزمایشگاه و بالین می‌تواند مبنای تعقیب باشد. 6) تشدید یا تخفیف مجازات - کار حرفه‌ای، استفاده از ابزار پزشکی یا سوءاستفاده از اعتماد بیمار (برای ثالث) معمولاً شدیدتر محکوم می‌شود. شرایط اضطراری یا تهدید حیات مادر موجب موانع یا تخفیف مسئولیت می‌شود.

عرض ادب سوال درسی است ؟ چنانچه پرونده است و نیاز به پاسخ کامل دارید می توانید مشاوره رزرو بفرمایید .