بله، همسایه میتواند علاوه بر مراجعه به شهرداری، مستقلاً در دادگاه نیز طرح دعوی کند. این دعوی میتواند شامل رفع مزاحمت، الزام به رفع اشراف، مطالبه خسارت و حتی درخواست دستور موقت برای جلوگیری از ادامه ساخت یا بهرهبرداری از بخشهای مشرف باشد.
بررسی تخصصی و قانونی
همسایهای که پنجرهها و تراسهای مجتمع در حال ساخت به ملک او مشرف است، حق دارد برای حفظ حریم خصوصی و جلوگیری از مزاحمت، از طریق مراجع قضایی اقدام کند. این اقدام مستقل از پیگیریهای شهرداری است، هرچند پیگیری همزمان از شهرداری نیز میتواند مفید باشد.
-
مبانی حقوقی طرح دعوی در دادگاه:
- اصل لاضرر: این اصل فقهی و حقوقی بیان میدارد که هیچ کس حق ندارد به دیگری ضرر برساند. اشراف و دید به ملک همسایه، میتواند مصداق ضرر و تجاوز به حریم خصوصی تلقی شود.
- حق حریم خصوصی: اگرچه ماده قانونی مشخصی به طور مستقیم به "اشراف" پنجرهها اشاره نکرده است، اما حق حریم خصوصی افراد از اصول پذیرفته شده حقوقی است که در قوانین مختلف و رویه قضایی مورد حمایت قرار میگیرد.
- دعوای رفع مزاحمت و ممانعت از حق: در صورتی که اشراف ایجاد شده، موجب سلب آسایش و آرامش همسایه شود، میتوان دعوای رفع مزاحمت مطرح کرد. همچنین اگر این اشراف به نحوی باشد که همسایه را از استفاده متعارف از ملک خود محروم کند (مثلاً نتواند آزادانه در حیاط یا بالکن خود تردد کند)، میتواند مصداق ممانعت از حق نیز باشد.
- تجاوز به حریم ملک: در برخی موارد، اشراف بیش از حد و غیرمتعارف میتواند به منزله تجاوز به حریم ملک و حقوق مالکانه همسایه تلقی شود.
-
انواع دعاوی قابل طرح در دادگاه:
- دعوای الزام به رفع اشراف: این دعوی به طور مستقیم از دادگاه میخواهد که سازنده را ملزم به رفع اشراف (مانند بستن یا کور کردن پنجرهها و تراسهای مشرف، یا نصب حائل مناسب) کند.
- دعوای رفع مزاحمت: در صورتی که اشراف موجب سلب آسایش و آرامش همسایه شده باشد.
- مطالبه خسارت: اگر به دلیل اشراف ایجاد شده، خسارتی به همسایه وارد شده باشد (مانند کاهش ارزش ملک به دلیل از دست رفتن حریم خصوصی)، میتوان همزمان یا جداگانه مطالبه خسارت کرد.
- درخواست دستور موقت: با توجه به اینکه مجتمع "در حال ساخت" است، این گزینه بسیار مهم و کاربردی است. همسایه میتواند از دادگاه درخواست صدور دستور موقت برای جلوگیری از ادامه ساخت بخشهای مشرف یا جلوگیری از بهرهبرداری از آنها تا زمان صدور حکم نهایی را داشته باشد. این امر مستلزم ارائه دلایل قوی و پرداخت خسارت احتمالی است.
-
اقدامات ضروری قبل از طرح دعوی:
- مستندسازی: جمعآوری مدارک و مستندات شامل عکس، فیلم و هرگونه مدرکی که اشراف و مزاحمت را نشان دهد.
- گزارش کارشناسی: اخذ نظر کارشناس رسمی دادگستری در خصوص میزان اشراف، تأثیر آن بر حریم خصوصی و ارزش ملک همسایه، و راههای رفع آن.
- پیگیری از شهرداری: ثبت شکایت در شهرداری و پیگیری آن، هرچند که نتیجه آن ممکن است برای طرح دعوی در دادگاه کافی نباشد، اما میتواند به عنوان یک مستند در پرونده قضایی مورد استفاده قرار گیرد.
جمعبندی
بر اساس قوانین و رویه قضایی فعلی، همسایه متضرر از اشراف پنجرهها و تراسهای مجتمع در حال ساخت، حق دارد با ارائه مستندات کافی و از طریق طرح دعوی در دادگاه، خواستار رفع اشراف، رفع مزاحمت، مطالبه خسارت و حتی صدور دستور موقت برای توقف ساخت یا بهرهبرداری از بخشهای مشرف شود. توصیه میشود قبل از هر اقدامی، با یک وکیل متخصص در این زمینه مشورت شود.