چهار سال تصرف برادر در آپارتمان ارثی؛ راهکار قانونی چیست؟

برای دریافت سهم خود از آپارتمان و مطالبه اجرت‌المثل ایام تصرف برادرتان، لازم است ابتدا گواهی انحصار وراثت را اخذ و سپس با طرح دادخواست‌های حقوقی مناسب، سهم خود را وصول نمایید. برادرتان با تصرف انحصاری ملک برای چهار سال، علاوه بر سهم‌الارث شما، بابت اجاره‌بهای سهم شما نیز مسئولیت دارد و می‌توانید آن را مطالبه کنید.

بررسی تخصصی و قانونی

برای حل مشکل و احقاق حق خود، لازم است مراحل قانونی زیر را به ترتیب یا به صورت همزمان (در برخی موارد) طی نمایید:

• ۱. اخذ گواهی انحصار وراثت:

  • این اولین و اساسی‌ترین گام است. گواهی انحصار وراثت سندی رسمی است که تعداد وراث قانونی متوفی و سهم‌الارث هر یک را مشخص می‌کند. بدون این گواهی، امکان طرح دعاوی مربوط به ترکه وجود ندارد.
  • برای اخذ این گواهی باید به شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت پدرتان مراجعه نمایید.

• ۲. اقدام برای تقسیم یا فروش ملک موروثی:

  • پس از اخذ گواهی انحصار وراثت، وضعیت آپارتمان به عنوان بخشی از ترکه مشخص می‌شود.
  • الف) تقسیم ترکه: اگر وراث بر نحوه تقسیم ملک توافق کنند، می‌توانند با تنظیم تقسیم‌نامه رسمی یا عادی، سهم هر یک را مشخص نمایند. در صورت عدم توافق، شما می‌توانید دادخواست "تقسیم ترکه" را به طرفیت تمامی وراث (از جمله برادرتان) در دادگاه حقوقی مطرح کنید. دادگاه با ارجاع به کارشناس، قابلیت تقسیم ملک را بررسی و در صورت امکان، آن را تقسیم می‌کند.
  • ب) فروش ملک موروثی (در صورت عدم افراز): در بسیاری از موارد، آپارتمان قابلیت تقسیم فیزیکی ندارد (غیر قابل افراز است). در این صورت، ابتدا باید از اداره ثبت اسناد و املاک محل وقوع ملک، "گواهی عدم افراز" را اخذ نمایید. سپس با ارائه این گواهی، دادخواست "فروش ملک موروثی" را به دادگاه ارائه دهید. دادگاه دستور فروش ملک را از طریق مزایده صادر کرده و پس از فروش، سهم هر وارث از مبلغ حاصله پرداخت خواهد شد.

• ۳. مطالبه اجرت‌المثل ایام تصرف:

  • با توجه به اینکه برادرتان به مدت چهار سال به صورت انحصاری آپارتمان را تصرف کرده و مانع استفاده شما از سهم‌تان شده است، شما حق دارید "اجرت‌المثل ایام تصرف" سهم خود را از ایشان مطالبه کنید.
  • این دعوا می‌تواند همزمان با دادخواست تقسیم یا فروش ترکه یا پس از آن مطرح شود. دادگاه با ارجاع به کارشناس رسمی دادگستری، میزان اجرت‌المثل (معادل اجاره‌بهای سهم شما) را برای مدت تصرف محاسبه و برادرتان را به پرداخت آن محکوم خواهد کرد.

• ۴. امکان طرح دعوای خلع ید مشاعی:

  • اگر برادرتان از تخلیه ملک خودداری کند و قصد ادامه تصرف انحصاری را داشته باشد، می‌توانید دادخواست "خلع ید مشاعی" را نیز مطرح کنید. این دعوا به منظور رفع تصرف غیرقانونی از ملک مشاعی توسط یکی از شرکا (در اینجا وراث) علیه شریک متصرف است.

• ۵. نحوه ابلاغ به برادر مقیم خارج از کشور:

  • با توجه به اینکه برادرتان در آمریکا زندگی می‌کند، ابلاغ اوراق قضایی به ایشان از طریق وزارت امور خارجه و سفارت یا کنسولگری ایران در آمریکا انجام خواهد شد. این فرآیند ممکن است زمان‌بر باشد.

این تحلیل بر اساس قوانین و رویه‌های قضایی جاری جمهوری اسلامی ایران ارائه شده است. توصیه می‌شود برای پیگیری دقیق‌تر و انجام صحیح مراحل قانونی، با یک وکیل متخصص در امور ارث مشورت نمایید.