ضامن وام زنجیره‌ای: بدهکار فوت کرده، بانک شکایت کرده؛ حالا من چه کنم؟

شما به عنوان ضامن، در برابر بانک مسئول پرداخت بدهی هستید و فوت وام‌گیرنده اصلی، مسئولیت شما را در قبال بانک از بین نمی‌برد. در صورت عدم پرداخت اقساط توسط ورثه، بانک حق دارد مستقیماً از شما مطالبه کند و شما مکلف به ایفای تعهد خود هستید. پس از پرداخت بدهی به بانک، شما حق رجوع به ورثه متوفی را برای دریافت مبلغ پرداخت شده خواهید داشت.

بررسی تخصصی و قانونی

بر اساس قوانین مدنی ایران و رویه قضایی، وضعیت شما به عنوان ضامن در وام زنجیره‌ای که یکی از وام‌گیرندگان فوت کرده و ورثه او از پرداخت اقساط خودداری می‌کنند، به شرح زیر است:

• مسئولیت مستقیم ضامن در برابر بانک:

  • ضمانت عقدی است که به موجب آن، شخص (ضامن) پرداخت دین دیگری (مضمون‌عنه) را بر عهده می‌گیرد. به محض انعقاد عقد ضمان، ذمه ضامن به دین مضمون‌عنه مشغول می‌شود.
  • بر اساس ماده ۶۹۸ قانون مدنی، فوت مضمون‌عنه (وام‌گیرنده اصلی) موجب برائت ضامن نمی‌شود. بنابراین، حتی با فوت یکی از وام‌گیرندگان، مسئولیت شما به عنوان ضامن در برابر بانک (مضمون‌له) همچنان پابرجاست.
  • بانک حق دارد مستقیماً به شما مراجعه کرده و کل مبلغ بدهی یا اقساط معوقه را مطالبه کند و عدم پرداخت توسط ورثه، مسئولیت شما را ساقط نمی‌کند.

• حق رجوع ضامن به ورثه متوفی:

  • ماده ۷۰۳ قانون مدنی تصریح دارد که ضامن پس از پرداخت دین، حق رجوع به مضمون‌عنه (یا ورثه او) را دارد.
  • در صورتی که شما مجبور به پرداخت اقساط یا کل بدهی به بانک شوید، می‌توانید با ارائه مدارک پرداخت، علیه ورثه متوفی (پسرش) دادخواست مطالبه وجه بدهید.
  • مسئولیت ورثه در پرداخت بدهی‌های متوفی، محدود به میزان ماترک (اموال به جا مانده از متوفی) است. به عبارت دیگر، ورثه بیش از سهم‌الارث خود از اموال متوفی، مسئول پرداخت بدهی او نیستند.

• اقدامات توصیه شده:

  • حضور در دادگاه: از آنجا که بانک علیه شما شکایت کرده است، حتماً در جلسات دادگاه حاضر شوید و دفاعیات خود را مطرح کنید.
  • بررسی قرارداد ضمانت: جزئیات قرارداد ضمانت و وام زنجیره‌ای را به دقت بررسی کنید تا از حدود مسئولیت خود و سایر طرفین آگاه شوید.
  • امکان توافق با بانک: در صورت امکان، با بانک برای تقسیط بدهی یا یافتن راه حل مسالمت‌آمیز مذاکره کنید.
  • مطالبه از ترکه متوفی: می‌توانید در دادگاه از قاضی بخواهید که ابتدا بدهی از ترکه متوفی پرداخت شود. اگرچه این امر مانع از مطالبه بانک از شما نمی‌شود، اما می‌تواند در روند پرونده مؤثر باشد.
  • اقدام علیه ورثه: پس از پرداخت هر مبلغی به بانک، بلافاصله با ارائه دادخواست حقوقی، مبلغ پرداخت شده را از ورثه متوفی (در حدود ماترک او) مطالبه کنید.

این تحلیل بر اساس قوانین جاری جمهوری اسلامی ایران و رویه قضایی موجود ارائه شده است. توصیه می‌شود در صورت لزوم، با ارائه جزئیات کامل قرارداد و مدارک مربوطه به یک وکیل متخصص، مشاوره حقوقی حضوری دریافت نمایید.