چک وثیقه قرارداد دیگران؟ من که خبر نداشتم! پولم چه می‌شود؟

شما به عنوان دارنده با حسن نیت چک، از حق مطالبه وجه برخوردارید و قرارداد بین صادرکننده و شخص ثالث، در صورتی که شما از آن بی‌اطلاع بوده‌اید، تأثیری بر مسئولیت صادرکننده در قبال شما ندارد. احضار نفر دوم به دادگاه برای روشن شدن همین موضوع و اثبات عدم اطلاع شما از قرارداد است.

بررسی تخصصی و قانونی

با توجه به توضیحات شما و پاسخ‌های ارائه شده توسط وکلا، وضعیت حقوقی چک دریافتی شما به شرح زیر قابل تحلیل است:

• اصل تجریدی بودن چک: چک یک سند تجاری مستقل است. این بدان معناست که مسئولیت صادرکننده در قبال دارنده چک، اصولاً از معاملات و قراردادهای اصلی که منجر به صدور چک شده‌اند، جداست. یعنی حتی اگر صادرکننده (صاحب چک) با شخص ثالث (رفیق شما) قراردادی داشته و آن قرارداد به هر دلیلی اجرا نشده باشد، این موضوع به خودی خود نمی‌تواند مانع از پرداخت وجه چک به شما به عنوان دارنده شود.
• حمایت از دارنده با حسن نیت: قانونگذار از دارنده با حسن نیت چک حمایت می‌کند. دارنده با حسن نیت کسی است که چک را بدون اطلاع از هرگونه ایراد یا شرطی در معامله اصلی دریافت کرده باشد. اظهار شما مبنی بر عدم اطلاع از قرارداد بین صادرکننده و رفیقتان، مؤید حسن نیت شماست.
• عدم قید شرط در متن چک: از آنجا که در متن چک هیچ قید و شرطی مبنی بر صدور بابت قرارداد خاص یا تضمین درج نشده است، این امر به نفع شماست و اصل بر مطلق بودن تعهد صادرکننده است.
• بار اثبات بر عهده صادرکننده: صادرکننده چک برای اینکه بتواند از مسئولیت پرداخت شانه خالی کند، باید در دادگاه ثابت کند که:
  • شما در زمان دریافت چک از وجود قرارداد بین او و نفر دوم و شرایط آن مطلع بوده‌اید.
  • یا اینکه چک بابت تضمین خاصی صادر شده و شما از این موضوع آگاه بوده‌اید.
  • صرف وجود شماره چک در قرارداد بین صادرکننده و نفر دوم، بدون اطلاع شما، دلیلی بر عدم پرداخت نیست.
• نقش احضار نفر دوم (رفیق شما): احضار نفر دوم به دادگاه توسط قاضی، اقدامی هوشمندانه برای روشن شدن ابعاد ماجراست. قاضی قصد دارد از طریق اظهارات نفر دوم، ماهیت قرارداد بین او و صادرکننده، علت درج شماره چک در آن قرارداد و مهم‌تر از همه، اینکه آیا شما از این جزئیات مطلع بوده‌اید یا خیر، اطلاعات کسب کند.
• عدم شکایت صادرکننده از نفر دوم: اینکه صادرکننده چک (صاحب چک) شکایتی از نفر دوم (رفیق شما) نکرده است، می‌تواند به نفع شما باشد. این موضوع نشان می‌دهد که شاید ادعای صادرکننده مبنی بر عدم انجام تعهد از سوی نفر دوم، آنقدر محکم نیست که منجر به طرح دعوا شده باشد.

در جلسه دادگاه بعدی، بر نکات زیر تأکید کنید:

• شما چک را بابت طلب یا معامله‌ای مشروع و قانونی دریافت کرده‌اید.
• در زمان دریافت چک، هیچ اطلاعی از قرارداد بین صادرکننده و نفر دوم نداشته‌اید.
• چک بدون هیچ قید و شرطی به شما تحویل داده شده است.
• شما دارنده با حسن نیت چک هستید و حق مطالبه وجه آن را دارید.

این تحلیل بر اساس قوانین جاری و رویه قضایی در خصوص اسناد تجاری و حمایت از دارنده با حسن نیت چک ارائه شده است.