آیا اگر زن درخواست طلاق کند، مهریه به او تعلق می‌گیرد؟

مهریه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حقوق مالی زن، در قانون مدنی ایران و شریعت اسلامی به رسمیت شناخته شده است. از لحظه عقد نکاح، زن مالک مهریه می‌شود و حق دارد هر زمان که بخواهد آن را از شوهر خود مطالبه کند. در این مقاله، با استناد به مواد قانونی، به بررسی وضعیت مهریه در شرایطی که زن درخواست طلاق می‌دهد، خواهیم پرداخت.

قانون مدنی و تعلق مهریه به زن

ماده 1082 قانون مدنی به صراحت بیان می‌کند:

"به مجرد عقد، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید."

به این معناست که مهریه، بدون هیچ شرطی به زن تعلق دارد و زن حق مطالبه آن را دارد. حتی اگر زن درخواست طلاق بدهد، این حق از او سلب نمی‌شود.

شرایط درخواست طلاق از سوی زن

طبق ماده 1130 قانون مدنی، زن می‌تواند در صورت بروز "عسر و حرج" از دادگاه تقاضای طلاق کند. عسر و حرج به شرایطی گفته می‌شود که ادامه زندگی مشترک برای زن بسیار سخت و غیرقابل تحمل باشد. برخی از مصادیق عسر و حرج عبارت‌اند از:

1. عدم پرداخت نفقه توسط مرد
   مطابق ماده 1129 قانون مدنی، اگر شوهر از پرداخت نفقه خودداری کند یا امکان اجبار او به پرداخت وجود نداشته باشد، زن می‌تواند درخواست طلاق کند.

2. سوء رفتار یا سوء معاشرت مرد
   رفتارهایی همچون توهین، ضرب‌وجرح یا هر نوع رفتاری که زندگی را برای زن غیرقابل تحمل کند، می‌تواند مستند به ماده 1130 قانون مدنی برای درخواست طلاق باشد.

3. غیبت طولانی‌مدت شوهر
   مطابق ماده 1029 قانون مدنی، اگر شوهر بیش از چهار سال غایب باشد، زن می‌تواند تقاضای طلاق دهد.

4. اعطای حق طلاق به زن
   اگر مرد در ضمن عقد نکاح حق طلاق را به زن تفویض کرده باشد، زن می‌تواند بدون نیاز به دلایل دیگر درخواست طلاق کند.

مهریه در صورت درخواست طلاق از سوی زن

مهریه تحت هر شرایطی به زن تعلق می‌گیرد.
درخواست طلاق از سوی زن به معنای از دست دادن حق مهریه نیست. در زیر مواردی که مهریه به زن تعلق می‌گیرد را بررسی می‌کنیم:

1. طلاق به دلیل عسر و حرج
   اگر زن به دلیل عسر و حرج درخواست طلاق دهد، حق مهریه او محفوظ است و شوهر موظف به پرداخت آن است.

2. وجود حق طلاق برای زن
   اگر حق طلاق به زن تفویض شده باشد، زن همچنان می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند.

3. عدم اثبات نشوز زن
   اگر شوهر نتواند نشوز (عدم تمکین) زن را اثبات کند، زن حتی در صورت درخواست طلاق، حق دریافت مهریه را خواهد داشت.

شرایط عدم تعلق مهریه به زن در صورت درخواست طلاق زوجه

با وجود تعلق قطعی مهریه به زن، شرایط خاصی ممکن است باعث شود که زن مهریه خود را نبخشد یا بخشی از آن را ببخشد:

1. طلاق خلع و مبارات
   طبق مواد 1146 و 1147 قانون مدنی، اگر زن در ازای بخشیدن مهریه یا بخشی از آن درخواست طلاق خلع یا مبارات دهد، دیگر نمی‌تواند مهریه‌ای که بخشیده است را مطالبه کند.

2. توافق در طلاق توافقی
   در طلاق توافقی، طرفین می‌توانند در مورد مهریه توافق کنند. اگر زن به‌صورت داوطلبانه مهریه خود را ببخشد، شوهر از پرداخت آن معاف می‌شود.

اگر حق طلاق با زن باشد، مهریه چه وضعیتی خواهد داشت؟

حق طلاق معمولاً در قانون مدنی ایران با مرد است، اما این حق می‌تواند در قالب وکالت در طلاق به زن داده شود. اگر زن از این حق استفاده کند، همچنان مهریه او پابرجاست و شوهر موظف به پرداخت آن است.

نکته مهم: حق طلاق تاثیری بر مالکیت زن نسبت به مهریه ندارد و زن حتی در صورت داشتن حق طلاق، می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند.

نتیجه‌گیری

طبق قانون مدنی ایران، مهریه تحت هر شرایطی به زن تعلق می‌گیرد (به جز موارد خاص ).
حتی اگر زن درخواست طلاق دهد، این موضوع بر حق او نسبت به مهریه تأثیری ندارد. در موارد خاص مانند طلاق توافقی یا طلاق خلع، ممکن است زن بخشی از مهریه را ببخشد.

برای اطلاعات بیشتر درباره حقوق مهریه و نحوه مطالبه آن، می‌توانید با مشاوران حقوقی وکیل‌کده تماس بگیرید و از خدمات حرفه‌ای بهره‌مند شوید.